زبان نشانه گذاری HTML چه کاربردی دارد؟
تاریخچه HTML | تکامل HTML | عناصر HTML | تفاوت HTML و XHTML | ارتباط HTML و CSS
مولفه‌های HTML بلوک‌های سازنده صفحات HTML را تشکیل می‌دهند. با استفاده از آن‌ها می‌توان تصاویر و اشیا دیگر مثل فرم‌های تعاملی را در صفحات ایجاد شده تعبیه کرد. این زبان ابزاری برای ایجاد سندهای ساختار یافته از طریق مشخص کردن معنای ساختاری برای متن مثل تیترها، پاراگراف‌ها، فهرست‌ها، لینک‌ها، نقل قول‌ها و سایر موارد ارائه می‌دهد.
مولفه های HTML از طریق تگ‌های قرار گرفته در پرانتز شکسته مشخص می‌شوند. تگ‌هایی مانند </ img> و </ input> محتوا را به صورت مستقیم به صفحه معرفی می‌کنند. سایر تگ‌ها مانند <p>…<p/> اطلاعات مربوط به متن سند را ارائه داده و می‌توانند سایر تگ‌ها را به عنوان مولفه‌های فرعی در خود جای دهند. مرورگرها تگ‌های HTML را نمایش نمی‌دهند بلکه از آن‌ها برای تفسیر محتوای صفحه بهره می‌برند.
HTML می‌تواند برنامه‌های نوشته شده به زبان اسکریپتی مانند جاوا اسکریپت را که بر رفتار و محتوای صفحات وب تاثیر می‌گذارند در خود جای دهد. استفاده از CSS ظاهر و آرایش محتوا را تعریف می‌کند. کنسرسیوم جهانی وب که استانداردهای HTML و CSS را تعریف می‌کند، از سال ۱۹۹۷ استفاده از CSS را روی HTML ظاهری توصیه کرده است.
تاریخچه پیدایش HTML
در سال ۱۹۸۰، فیزیکدان «تیم برنرز لی» (Tim Berners-Lee)، یکی از پیمانکاران CERN، سیستم ENQUIRE را پیشنهاد کرد. این سیستم برای محققان CERN ایجاد شده بود تا از آن برای استفاده و اشتراک‌گذاری اسناد استفاده کنند. در سال ۱۹۸۹، برنرز لی یادداشتی نوشت و در آن یک سیستم اینترنتی ابر متن (Hypertext) را پیشنهاد داد. «برنرز لی» HTML را مشخص کرد و نرم افزار مرورگر و سرور را در اواخر ۱۹۹۰ نوشت. در آن سال، برنرز لی و مهندس دیتا سیستم‌های CERN، به صورت مشترک درخواست بودجه کردند اما آن پروژه به صورت رسمی توسط CERN پذیرفته نشد.
اولین توصیف عمومی از HTML سندی به نام «HTML Tags» بود که ابتدا توسط تیم برنرز لی در اواخر ۱۹۹۱ در اینترنت قرار گرفت. این سند ۱۸ مولفه تشکیل‌دهنده طرح اولیه و نسبتا ساده از HTML بود. HTML یک زبان نشانه‌گذاری است که مرورگرهای وب از آن بر تفسیر و ایجاد متن، تصویر و دیگر متریال‌ها به صفحات وب تصویری و صوتی استفاده می‌کنند. ویژگی‌های پیش‌فرض هر یک از آیتم‌های HTML در مرورگر تعریف شده و می‌توان با استفاده از CSS توسط طراح صفحات وب، آن‌ها را تغییر داده یا ارتقا بخشید. HTML نشانه‌گذاری از چندین مولفه کلیدی شامل تگ‌ها تشکیل شده است. تگ‌های HTML معمولا به صورت جفت‌هایی مانند <h1> و <h1/> هستند. گرچه برخی از آن‌ها مانند <img> نشان‌دهنده عناصر خالی بوده و جفت ندارند. اولین تگ در این جفت را تگ آغازین و تگ دوم را تگ پایانی می‌نامند. در زیر یک نمونه از برنامه‌ی کلاسیک «Hello World!» را می‌بینید که یک آزمایش رایج برای مقایسه زبان‌های برنامه‌نویسی، اسکریپت و نشانه‌گذاری است.
<!DOCTYPE html>
<html>
<head>
<title>This is a title</title>
</head>
<body>
<p>Hello world!</p>
</body>
</html>
متن میان <html> و <html/> در واقع صفحه وب را تعریف کرده و متن بین <body> و <body/> محتوای قابل مشاهده متن است. متن نشانه‌گذاری <title>This is a title</title> عنوان صفحه مرورگر را تعریف می‌کند.
تکامل HTML به مرور زمان
HTML زبانی است که طی زمان برای ایجاد وب سایت‌های زیباتر و کارآمدتر دچار تحول شد. HTML 1.0 اولین نسخه منتشر شده در جهان بود. در آن زمان تعداد برنامه نویس وب چندان زیاد نبود و این زبان هم تا حدودی محدود کننده به نظر می‌رسید. تنها کاری که می‌شد با نسخه اولیه HTML انجام داد، قرار دادن متن ساده در وب بود. پس از آن نسخه HTML 2.0 به بازار معرفی شد که تمام ویژگی‌های نسخه اول به علاوه چند ویژگی جدید را با خود داشت. این نسخه تا ژانویه ۱۹۹۷ و تعریف ویژگی‌های کلیدی برای HTML، به عنوان استانداردی برای طراحی سایت در نظر گرفته می‌شد.
تولد HTML 3.0
رفته رفته افراد بیشتری به سمت استفاده از HTML گرایش پیدا کردند، اما نسخه‌های قبلی این زبان هنوز هم برای وب مسترها محدودیت‌هایی ایجاد می‌کرد؛ آن‌ها به دنبال ویژگی‌ها، توانایی‌ها و تگ‌های بیشتری بودند و تمایل داشتند ظاهر سایت خود را ارتقا ببخشند. در همان زمان بود که گروهی خبره HTML، پیش‌نویس جدیدی از این زبان تهیه کرده و آن را HTML 3.0 نامیدند. این نسخه شامل قابلیت‌های جدید و پیشرفته‌ای بود و مژده ابزارهای قدرتمندی برای طراحی سایت را برای طراحان سایت به همراه داشت. متاسفانه مرورگرها این ویژگی‌های جدید را به کندی بارگزاری می‌کردند و تنها بخشی از دستورات اعمال شده بر صفحه اجرا می‌شد؛ بنابراین برنامه‌نویسان استفاده از این نسخه را به فراموشی سپردند.
HTML 3.2
کمی بعدتر کنسرسیوم وب جهانی اولین کار خود را به بازار ارائه کرد که به HTML 3.2 معروف شد و تغییرات اندکی نسبت به نسخه پیشین داشت و بسیاری از مراحل بزرگ را به نسخه‌های بعدی موکول کرده بود. بسیاری از تگ‌های قبلی در این نسخه و استانداردهای جدید به چشم نمی‌خورد. اما خیلی زود در ژانویه ۱۹۹۷ به نسخه استاندارد تبدیل شد و امروزه تمام مرورگرها از ویژگی‌های آن به طور کامل پشتیبانی می‌کنند.
HTML 4.01؛ تحول بزرگ
نسخه HTML 4.01 تحول بزرگی نسبت به استانداردهای اولیه HTML در نظر گرفته می‌شد؛ بیشتر کارایی‌های جدیدی که در این نسخه آورده شده بود، در واقع ارتقا و پیشرفتی از نسخه HTML 3.0 به علاوه چندین ویژگی جدید و پیشرفته بود. این نسخه در دسامبر ۱۹۹۷ توسط کنسرسیوم وب جهانی پیشنهاد شد و در آوریل ۱۹۹۸ به استاندارد رسمی طراحی سایت تبدیل شد. پشتیبانی مرورگر از این زبان جدید و تقریبا بیشتر تگ‌ها و خصوصیات توسط مایکروسافت در مرورگر محبوب IE5 صورت گرفت.
ورود XHTML
در ابتدای قرن ۲۱، کنسرسیوم وب جهانی XHTML 1.0 را به بازار پیشنهاد کرد. از ۲۶ ژانویه ۲۰۰۰ این زبان به عنوان استاندارد مشترک با HTML 4.01 در طراحی سایت به کار می‌رود، با این تفاوت که کدها باید در آن طبق قانون نوشته شده و برنامه‌نویس حق تغییر در ترتیب نوشتن کدها را ندارد. پس از این دو نسخه، HTML 5 به بازار عرضه شد که زبانی برای طراحی فعلی و آینده وب سایت‌ها تعریف شده است. برنامه نویسان وب معتقدند ویژگی‌های تعبیه شده در این نسخه تا ده سال آینده پاسخگوی نیازهای وب خواهد بود. بسیاری از بخش‌های آن برای کاربران قبلی HTML آشنا و بسیاری دیگر جدید و ناشناخته است.
بیشتر بخوانید:
عناصر HTML
سندهای HTML به ساختاری از عناصر تو در تو از HTML اشاره دارند. این عناصر در سند توسط تگ‌های HTML مشخص می‌شوند. مابین تگ آغازین و پایانی می‌توان ترکیبی از تگ‌های مختلف و متن را قرار داد. برخی از عناصر مانند link break با علامت <br> اجازه تعبیه هیچگونه محتوا، متن یا تگ دیگری را نمی‌دهند. در صفحات HTML می‌توان عناصر مختلفی مثل عکس، فرم و جدول قرار داد اما برای آن که این عناصر برای مرورگر قابل فهم باشند، باید از کد و تگ مشخصی استفاده کرد تا مرورگر وقتی به قسمت مشخص شده برای آن عنصر رسید، آن را در صفحات اینترنت نمایش دهد.
