گاهی تاچ پد یا ماوس لپ تاپ از کار می افتد و نمی توانیم از آن استفاده کنیم. در این مقاله راه های رایج حل علل شایع از کار افتادن ماوس لپتاپ بحث شده است. اگر با انجام این مراحل مشکل رفع نشد، لپ تاپ یا تاچ پد لپ تاپ شما دچار مشکل غیر رایجی شده است و بایستی از متخصص استفاده کنید.
هنگ کردن سیستم عامل
اگر ماوس لپتاپ شما کار نمی کند، اولین کاری که باید انجام دهید، اطمینان از این است که سیستم عامل لپتاپ شما فعال است و متوقف نشده است. گاهی کامپیوتر هنگ میکند و نمی توان هیچ فرمان یا برنامه ای در آن استفاده کرد. عملا سیستم عامل متوقف شده است نه ماوس.
برای چک کردن اینکه سیستم عامل (ویندوز) فعال است، دکمه های Num Lock یا Scroll Lock را بزنید و ببینید که آیا چراغ آنها بر روی کیبورد لپتاپ روشن می شود یا خیر. اکثر کیبوردها دارای اندیکاتور یا چراغی برای زمان فعال بودن این دکمه ها است. اگر کیبورد لپ تاپ شما برای دکمه های Num Lock یا Scroll LockLock چراغ دارد و موقع زدن این دکمه ها روشن و خاموش می شود، ویندوز لپتاپ شما هنگ نکرده است و فعال است. اگر پس از چند بار زدن دکمه های Num Lock یا Scroll Lock، چراغ روشن یا خاموش می ماند، احتمالا کامپیوتر هنگ کرده است و سیستم عامل از کار افتاده است. بنابراین کامپیوتر خود را ریستارت کنید و کار کردن تاچ پد یا ماوس لپ تاپ و کامپیوتر خود را مجددا چک کنید.
نکته: یکی دیگر از راه های بهتر چک کردن فعالیت سیستم عامل (ویندوز ۱۰ در این مقاله)، زدن دکمه ویندوز (Windows key) است. اگر با زدن دکمه ویندوز منوی استارت بر روی صفحه کامپیوتر یا لپتاپ ظاهر شد، ویندوز هنگ نکرده است و سیستم عامل فعال است.
دکمه غیرفعال کردن تاچ پد یا ماوس لپتاپ
در بعضی از لپتاپ ها، دکمه یا شورت کات (کلید ترکیبی) خاصی برای فعال یا غیرفعال کردن ماوس لپتاپ تعبیه شده است مثل دکمه touchpad یا کلید ترکیبی Fn key + Function key. اگر لپتاپ شما این ویژگی را دارد، دکمه یا کلیدهای مربوطه را چند بار بزنید و ماوس را چک کنید. ببینید مشکل رفع شده است.
تجهیزات خارجی
بعضی از تجهیزات و وسایل خارجی که از طریق ورودی USB و PS/2 به لپتاپ وصل می شوند، بطور خودکار تاچ پد یا ماوس لپ تاپ را غیرفعال می کنند. به عنوان یک راه حل، کامپیوتر یا لپتاپ خود را خاموش کنید، همه وسایل خارجی را از آن جدا کنید و دوباره روشن کنید تا اطمینان حاصل کنید که این وسایل موجب غیرفعال شدن تاچ پد نشده باشد. اگر این عمل مشکل را رفع کرد، می توانید مجدد ماوس را وصل کرده و مشکل زدایی کنید یا تنظیمات ماوس را مطابق بخش بعدی تغییر دهید.
بررسی تنظیمات ماوس
انجام این مرحله مستلزم یک موس خارجی است، اگر که لپتاپ شما ماوس نقطه ای (TrackPoint) ندارد. اگر به ماوس خارجی دسترسی ندارید، بایستی از ناوبری ویندوز با استفاده از کیبورد بپردازید و با استفاده از شورت کات های ویندوزتنظیمات را انجام دهید.
به هر حال قبل از شروع به تغییر تنظیمات ماوس لپتاپ، مراحل بالا را حتما انجام دهید. برای دسترسی به تنظیمات ماوس مراحل زیر را پیگیری کنید:
کنترل پنل را باز کنید.
آیکون ماوس را پیدا کرده و آن را کلیک کنید.
در پنجره ویژگی های ماوس (Mouse Properties) که باز می شود، تنظیمات تاچ پد را پیدا کنید. معمولا این تنظیمات در برگه سخت افزاری بوده که آخرین برگه از سمت راست است و با توجه به مدل و سازنده لپتاپ می تواند متفاوت باشد.
اطمینان حاصل کنید که تیک کنار Enable touchpad فعال باشد. اگر نبود، چک باکس مربوطه را تیک بزنید.
سایر تنظیمات را با توجه به نیاز خود انجام داده و دکمه Apply را کلیک کنید و سپس OK را بزنید.
حالا تاچ پد را چک کنید. آیا ماوس لپ تاپ فعال شده است؟
اگر برگه touchpad در پنجره ویژگی های ماوس وجود نداشت، مراحل زیر را انجام دهید:
در پنجره مشخصات ماوس (Mouse Properties)، برگه سخت افزار (Hardware tab) را باز کنید.
در لیست Devices در این برگه به دنبال ورودی با عنوان HID-compliant mouse بگردید. اگر ماوس یو اس بی به لپ تاپ وصل کرده باشید، ممکن است دو ورودی HID-compliant mouse داشته باشید. روی هر کدام کلیک کرده و ورودی که در خصیصه Location آن USB وجود ندارد را انتخاب کنید.
زمانیکه ورودی HID-compliant mouse را برای تاچ پد لپتاپ پیدا کردید (ورودی بدون USB در خصیصه Location)، دکمه Properties را در پایین آن کلیک کنید.
در پنجره ویژگی های HID-compliant mouse که باز می شود، گزینه Device status را چک کنید تا مشخص گردد که وسیله صحیح کار می کند، یعنی متن “This device is working properly.” را نمایش دهد. اگر غیر از این بود، خود تاچ پد یا ماوس لپتاپ است که مشکل دارد.
اگر تاچ پد درست کار نمی کند، می توان درایور آن را به روزرسانی کرد. روی دکمه Change settings کلیک کرده و سپس برگه Driver را بزنید، سپس دکمه Update Driver را در این برگه کلیک کنید. روی گزینه Search automatically کلیک کنید تا ویندوز به طور خودکار به دنبال درایور به روز قطعه در کامپیوتر و در اینترنت بگردد.
توجه: اگر هیچ ماوس non-USB HID-compliant در برگه سخت افزار پنجره مشخصات ماوس پیدا نکردید، ممکن است تاچ پد یا همان ماوس لپتاپ در BIOS یا UEFIسیستم غیرفعال شده باشد. اگر چنین نباشد، خود سیستم عامل ویندوز دچار مشکل شده است و بایستی مجددا نصب شود. با تعویض ویندوز مشکل برطرف خواهد شد.
بررسی مدیر وسیله ویندوز و به روزرسانی درایورها
اگر هنوز تاچ پد لپتاپ کار نمی کند، مدیر وسیله ویندوز (Windows Device Manager) می تواند اطلاعات مفصلی در مورد مسائل سخت افزاری سیستم ارائه دهد و به شما در بروزرسانی درایورها کمک کند. برای مثال، اگر وسیله ای دارای علامت سئوال زرد رنگ و یا ضربدر قرمز رنگ باشد، نشانگر وجود مشکل سخت افزاری یا نرم افزاری است. برای پیدا کردن تاچ پد یا ماوس لپ تاپ در مدیر وسیله، مراحل زیر را طی کنید. بخاطر داشته باشید که بهتر است یک ماوس به لپتاپ وصل کنید و یا برای انجام مراحل زیر از صفحه کلید استفاده کنید.
مدیر وسیله ویندوز را باز کنید. برای اینکار روی دکمه استارت ویندوز کلیک راست کرده و از منوی میانبر ظاهر شده گزینه Device Manager را بزنید.
در پنجره مدیر وسیله، روی Mice and other pointing devices دابل کلیک کنید یا علامت بعلاوه ابتدای آن را بزنید تا زیر شاخه های آن ظاهر شود.
تاچ پد سیستم خود را پیدا کرده و روی آیکون آن کلیک راست کنید و سپس گزینه Update Driver Software… را بزنید.
در پنجره ظاهر شده گزینه Search automatically for updated driver software را بزنید و مراحل بعد را پیگیری کنید.
نکته: با راست کلیک کردن روی آیکون تاچ پد (ماوس) لپتاپ، به گزینه فعال یا غیرفعال کردن آن هم دسترسی پیدا می کنید که به وضعیت وسیله بستگی دارد. اگر غیرفعال باشد، آن را فعال کرده و تست کنید. اگر فعال است، آن را غیرفعال کنید و مجددا فعال کنید. گاهی تغییر وضعیت اجرایی وسیله موجب ریبوت وسیله و فیکس شدن مشکلات آن می شود.
چک کردن تنظیمات CMOS (BIOS)
کامپیوتر یا لپتاپ دارای تنظیمات سخت افزاری است که در CMOS یا BIOS و یا UEFIآن ذخیره می باشد. وقتی سیستم را روشن می کنیم، با زدن دکمه Delete (در اکثر لپتاپ ها و کامپیوترها) می توانید وارد CMOS سیستم شده و تنظیمات را چک و تغییر دهید. گاهی ممکن است تاچ پد یا ماوس لپتاپ در بایوس غیرفعال شده باشد. بنابراین بایستی بایوس را چک کرده و از فعال بودن آن اطمینان حاصل کنید.
اختلال فایل های سیستم عامل
یکی دیگر از علل احتمالی کار نکردن تاچ پد یا ماوس لپتاپ می تواند تخریب فایل های سیستمی ویندوز باشد. هرچند تخریب فایل های سیستمی با مشکلات و علائم دیگری همراه است، اما حذف یا رونویسی بعضی از فایل های سیستم عامل موجب اختلال عملکرد ماوس می شود.
رفع این مشکل مستلزم آن است که قبلا نقطه ریستور در ویندوزتعیین کرده باشید، قبل از اینکه تاچ پد یا ماوس لپتاپ یا هر قطعه دیگری از کار بیافتد یا دچار مشکل شود. سپس سیستم عامل را ریستور کرده و فایل های سیستمی سالم جایگزین میشوند. این حالت موجب ترمیم سیستم عامل و کار کردن مجدد ماوس می شود.
نقص سخت افزاری
نهایتا اگر هنوز ماوس لپتاپ کار نمی کند، ممکن است خراب شده باشد. برای رفع این مشکل بایستی با سازنده لپتاپ یا متخصص تعمیرات تماس بگیرید. گاهی ممکن است به تعویض تاچ پد یا ماوس لپتاپ نیاز پیدا کنید. اگر تاچ پد قابل تعمیر یا جایگزینی نباشد، مجبورید از ماوس خارجی (اکسترنال) استفاده کنید و قید ماوس اصلی لپتاپ را بزنید.
