ورودی

برای نمایش این روال چهار مرحله ای، با هم به بررسی مراحل دخیل در یک کار معمولی کامپیوتر مانند رسیدن به حساب های پایان سال می پردازیم. با رسیدن پایان سال، بسیاری از افراد که انتهای سال مالی خود را همزمان با انتهای سال کاری قرار داده اند، برنامه های مختلف حسابداری را روی سیستم خود نصب می کنند تا به حساب ها و دارایی و چک های خود برسند.

پس از شروع کار برنامه حسابداری، ابتدا شما نام خود، نام شرکت، آدرس، شماره تلفن و بسیاری از مشخصات خود را مانند حساب های بانکی، دارایی ها، اجناس و شماره چک ها و … را وارد برنامه حسابداری می کند.

در این مرحله سخت افزار مختلفی به شما جهت ورود اطلاعات کمک می کنند که معمول ترین آنها صفحه کلید و ماوس می باشد. سیستم عامل سرویس اولیه استفاده از صفحه کلید را فراهم می کند.

پردازش

سپس، رایانه داده های شما را پردازش می کند. اطلاعات را در جاهای مخصوص خود قرار می دهد و پردازش های ریاضی را روی آنها انجام می دهد. پردازش درون جعبه کامپیوتر انجام می گیرد و تقریباً به طور کامل در سطح سخت افزار انجام می شود. پس، دوباره ارتباطی بسیار پیچیده نرم افزار و سخت افزار برقرار می شود. بخش پردازش، بخش جادویی کار است که شما آن را نمی بینید.

خروجی

ورود اطلاعات و پردازش آنها در صورتی که کامپیوتر نتواند نتیجه را به نمایش دهد به تنهایی هیچ سودی نخواهد داشت. در اینجاست که سومین گام وارد بازی می شود. وقتی که کامپیوتر پردازش داده ها را به اتمام رساند، باید اطلاعات را جایی قرار دهد تا شما قادر به استفاده از آنها باشید. معمولاً داده های روی نمایشگر کامپیوتر نمایش داده می شوند و شما می توانید نتیجه کار خود را ببنید. با اینکه داده ها روی چاپگر فرستاده شوند تا شما نسخه کاغذی حساب های خود را نیز برای ارسال به دیگران یا بایگانی کردن، در اختیار داشته باشید. سخت افزاری که در این مرحله کار می کند چاپگر است، ولی در واقع این سیستم عامل است که روند چاپ را کنترل می کند.

ذخیره سازی

هنگامی که شما کار حسابداری خود را به پایان رساندید، قطعاً نمی خواهید نتیجه کار به یکباره از بین برود. پس باید این داده ها به طور دائمی ذخیره کنید. همچنین ممکن است بخواهید یک کپی از برنامه حسابداری را نیز داشته باشید. مرحله چهارم کار ذخیره سازی است. ابزارهای بسیار زیادی در این مرحله مورد استفاده قرار می گیرند که بیشتر آنها ابزارهای ذخیره سازی خارجی مانند دیسکت های فلاپی یا دیسک های CD-R می باشند.

هنر تکنسین کامپیوتر

استفاده از چهار گام در روند پردازش برای تصور نحوه کار کامپیوتر بسیار مفید است. ولی برای این که یک تکنسین ماهر شوید، باید تمام قطعات سخت افزار و نرم افزار دخیل و روابط بین آنها را بشناسید. شما باید کار هر قطعه را بدانید. به عبارت دیگر، باید نحوه کار گروهی قطعات را بدانید. بهترین نقطه برای شروع یک رایانه واقعی است. پس یک کامپیوتر معمولی را باز می کنیم تا برخی از قطعات داخل آن را بررسی کنیم. ممکن است قطعات موجود در دو کامپیوتر از لحاظ ظاهری با هم متفاوت باشند، ولی شما خواهید آموخت که کامپیوترها دارای قطعات اصلی یکسانی می باشند.

آشنایی با قطعات کامپیوتر

آشنایی و شناخت قطعات اصلی یک کامپیوتر، اولین گام در راه کار سخت افزار، مونتاژ و تعمیر سیستم ها به شمار می رود. در زیر ما فقط به سخت افزار مهم یک کامپیوتر اشاره می کنیم :

میکروکنترلر و پردازنده ها

در اغلب بوردهای جانبی و به خصوص در سیستم های جدید، قسمت اصلی بوردها را میکروکنترلرها، تراشه های بزرگ و مجتمع و پردازنده ها اشغال کرده است. با آمدن مدارات مجتمع در حد وسیع و کوچک به بازار، ساخت تراشه هایی با قابلیت های زیاد و خاص نیز در دستور کار شرکت های سازندۀ تراشه قرار گرفت. تراشه هایی همچو میکروپروسسور ها جهت انجام کلیۀ امور محسباتی، منطقی در حالت عمومی و تراشه های خاص برای انجام کارهایی خاص به نام میکروکنترلرها وارد بازار شدند.

کیس

کیس یکی از قطعاتی است که می تواند بر روی قطعات دیگر تأثیراتی هر چند کم داشته باشد. دقت در انتخاب کیس از نظر نوع، فضا، توان تغذیه آن، شکل و … از بروز مشکلات بعدی به مقدار زیادی جلوگیری خواهد کرد.

یکی از قطعات اصلی یک سیستم که تقریباً تمامی قطعات دیگر در آن نصب می شود کیس می باشدجعبه ای که در آن قطعات دیگر نصب خواهند شد.

منبع تغذیه

یکی از قطعات مهم در یک سیستم رایانه منبع تغذیه آن می باشد. تمام ولتاژهای لازم از طریق منبع ساخته و در اختیار قطعات و المان ها قرار می گیرد. با توجه به لزوم دقیق تر بودن ولتاژ قطعات، ولتاژهای خروجی تغذیۀ یک کامپیوتر نیز باید بسیار دقیق و ثابت باشند.

مادربورد

یکی از مهم ترین و شاید مهم ترین سخت افزار یک سیستم کامپیوتر که بر روی آن چندین قطعۀ دیگر نصب می شود مادربورد است. با نگاه کردن به یک مادربورد (جدای از مدل، مارک و نوع) با یکسری قطعات و المان ها روبرو خواهید شد که عبارت اند از :

1. محل یا سوکت نصب پردازنده یا CPU.

2. حافظه بایوس یا رام (که شامل برنامه های اصلی کارکرد مادربورد و سیستم می باشد و توسط کارخانه سازنده مادربرد پر می شوند).

3. سوکت یا اسلات یا بانک های حافظۀ Ram.

4. سوکت های حافظۀ کش یا استاتیکی به همراه تراشه های نصب شده در آن.

5. باس یا اسلات های توسعه جهت نصب کارت های جانبی مختلف در آنها.

6. بایاس یا کنترلر صفحه کلید که اطلاعات سریال ارسالی از صفحه کلید را دریافت کرده و پس از تبدیل به موازی آنرا جهت پردازنده ارسال می کند.

7. باطری.

حافظه CMOS

در کامپیوترهای XT با توجه به کم بودن تعداد پارامترها و پیکربندی، حضور میکروسویچ جهت پیکربندی سخت افزاری کفایت می کرد. اما در سیستم های AT به دلیل بالا بودن تعداد پارامترهای قابل برنامه ریزی توسط استفاده کننده، حضور یک منبع که هم به راحتی در دسترس باشد و هم جای کمی اشغال نماید ضروری به نظر می رسد. این منبع در AT ها به نام حافظۀ CMOS نامید می شود.

حافظه رم

یکی از اجزای اصلی هر سیستم کامپیوتری حافظه RAM و ROM می باشد. کامپیوتر PC/XT دارای حداکثر یک مگابایت حافظه بر روی سیستم می باشند که این حافظه ها به صورت تراشه هایی موسوم به DIP در سوکت ها قرار گرفته اند. از یک مگابایت فوق ۶۴۰ KB مربوط به حافظۀ رم دینامیکی و ۳۸۴ KB دیگر مربوط به حافظه های کنترلی و سخت افزار سیستم می باشد.

اسلات های توسعه

آینده نگری IBM در طراحی کامپیوترهای XT در وجود کانال ورودی/خروجی خلاصه می شود. با حضورت این اسلات ها، هر کارتی می توان در آن قرار داد و از آن در موارد مختلف استفاده نمود. تمام سیگنال های اطلاعات، آدرس، کنترل از پردازنده و دیگر المان های اصلی سیستم به آن وصل شده است. هر اسلات (از نوع ISA، ۸ بیتی) در کامپیوتر های XT شامل ۶۲ خط می باشد.

درگاه یا پورت

یکی از مهمترین راه های ارتباط کامپیوتر ها با دنیای خارج استفاده از پورت های آنها می باشد. بدون پورت یا درگاه در یک سیستم، تمام کارهای در داخل قطعات انجام شده و به دنیای خارج از قطعات ارسال نخواهد شد.

همان طور که اشاره شد یک راه مهم در ارتباط بین کامپیوترها و لوازم جانبی جهت تبادل اطلاعات، پورت یا درگاه ها می باشند. تقریباً تمام ارتباط یک رایانه با لوازم جانبی در مسیرهای دور و نزدیک از طرق درگاه می باشد. استفاده از شبکه های اطلاع رسانی، تبادل اطلاعات بین کامپیوترها در مناطق مختلف دور و نزدیک، … از کاربردهای مختلف پورت ها حکایت دارد.

ابزارهای ذخیره کنندۀ اطلاعات

برای انتقال اطلاعات در کامپیوتر (فلاپی به حافظه رم و بالعکس، هارد دیسک به حافظه و بالعکس، پورت های سیستم به حافظه و بالعکس) وجود کنترلر یا اینترفیس ضروری به نظر می رسد. بسته به نوع سیستم، تعداد این کنترلرها بر روی سیستم متفاوت است که مهمترین آنها عبارتند از :

1. کنترلر هارد دیسک ها (Hard Disk Controller) که اگر به طور کارت جداگانه باشد به نام اینتر فیس هارد نامیده می شود.

2. کنترلر فلاپی دیسک ها (Floppy Disk Controller).

3. کنترلر پورت ها (I/O Controller).

صفحه کلید

صفحه کلید ها به طور گسترده برای ورود اطلاعات به کامپیوتر استفاده می شوند. یک صفحه کلید در ساده ترین شکلش یک بانک از کلیدهاست که وضعیت هر یک می تواند به وسیلۀ کامپیوتر تشخیص داده شود. با این تعریف، یک سری از کلید های یک سری از کلیدهای یک حالته روی هر وسیلۀ الکتریکی مربوطه می تواند یک صفحه قائم تلقی شود، اما نام صفحه کلید، ارتباط نزدیک با صفحه کلیدهای الفبایی به شکل صفحات ماشین تایپ دارد.

موس، تراک بال و جوی استیک

موس، تراک بال و جوی استیک از اجزای ورودی وضعیتی محسوب می شوند و در این میان موسی بسیار متداولتر است و معمولاً با وضعیت روی صفحه در ارتباط است یعنی وضعیت از حرکات موس تبعیت می کند. تراک بال از لحاظ کار مشابه یک موس ساکن وارونه است. جوی استیک مانند جوی استیک هواپیما عمل می کند و هنگامی که رها می شود به یک وضعیت مرکزی باز می گردد. موس خصوصاً جزء ورودی مهمی در ارتباط با یک رابط استفاده کننده گرافیکی است که اغلب کارها به وسیلۀ کلیک کردن یک دکمه روی موس هنگامی که مکان نمای مربوطه روی یک ناحیۀ به خصوص روی صفحه نمایش است انجام می شود.

کارت های گرافیک

برای ارسال اطلاعات از حافظه RAM به صفحه نمایش، نیاز به یک واسط، ضروری به نظر می رسد. این واسط باید اعداد صفر و یک  را به سیگنال های مناسب برای صفحۀ نمایش تبدیل نماید. علاوه بر آن این اینترفیس یا کارت باید یک صفحه را در درون خود کامل نموده و سپس آن را به صفحه نمایش بفرستد. تمام این کارها به علاوۀ هماهنگی های لازم بر عهده یک کارت گرافیک، به نام کارت یا اینترفیس ویدئو می باشد.

درایوهایDVD  . CD

یکی از ابزارهای جدید و پر کاربرد در صنعت انفورمایتک، استفاده از دیسک های نوری فشرده تحت عنوان و , DVD ,CD می باشد. درایوهای پشتیبانی کنندۀ این دیسک ها که معمولاً با اشعه لیزر کار می کنند نیز درایوهای , DVD .CD گفته می شود.