آشنایی با سیستم عامل اندروید
در میان نامهای مشهور در بین اعضای مؤسس، شرکتهایی چون سامسونگ، الجی الکترونیکس، موتورولا، اچتیسی، تی-موبایل، انتیتی دوکومو، اینتل، انویدیا، تگزاس اینسترومنتس، کوالکام، برودکام، تلفونیکا، اسپرینت، ایبی و البته گوگل به چشم میخوردند. اریک اشمیت مدیر ارشد اجرایی گوگل در این مراسم گفت: «اعلام امروز بسیار جاهطلبانهتر از معرفی تنها یک تلفن گوگلی است که در چند هفته اخیر توسط رسانهها پیشبینی شده بود. از دیدگاه ما سکویی که ما ارائه کردهایم، هزاران تلفن گوناگون را به بازار روانه خواهد کرد.» نخستین گوشی مبتنی بر اندروید توسط شرکت اچتیسی با همکاری تی-موبایل تولید شد. این گوشی که به فاصله کمتر از یک سال از تشکیل اتحادیه گوشی باز یعنی در ۲۲ اکتبر ۲۰۰۸ تولید شد، در بازارهای مختلف به نامهای اچتیسی دریم، تی-موبایل جی۱ و ارا جی۱ به بازار عرضه گردید.
۹ دسامبر ۲۰۰۸ چهارده عضو جدید از شرکتهای صنعت تلفن همراه جهان به اتحادیه گوشی باز پیوستند. در بین این نامها باید به سونی اریکسون، اریکسون، توشیبا، ایسوز، گارمین، هواوی و آرم هولدینگز اشاره کرد. روند پیوستن شرکتهای بزرگ به اتحادیه تا به امروز نیز ادامه داشتهاست و شرکتهایی چون ایسر، آلکاتل، لنوو، شارپ، فاکسکان، انایسی، کیوسرا، انایکسپی، استی-اریکسون، مارول، زدتیئی و دل نیز از جمله شرکتهایی بودهاند که به جمع پشتیبانیکنندگان اندروید پیوستهاند. (منبع)
معنای اندروید و تلفظ صحیح
بنابر ترجمه واژهنامه کمبریج، اندروید اینگونه تعریف شدهاست: «یک ربات (ماشینی که به وسیله کامپیوتر کنترل میشود) که به گونهای ساخته شده تا شکل ظاهری شبیه به انسان داشته باشد.» بنا بر این تعریف شاید بتوان کلمه ربات انسان نما را ترجمه مناسبی برای این واژه در نظر گرفت.
تلفظ صحیح این کلمه بر اساس واژهنامه کمبریج در هر دو گویش آمریکایی و بریتانیایی اَندروید (/ˈæn.drɔɪd/) میباشد و در هیچکدام از این گویشها حرف آ در ابتدای این کلمه به کار نمیرود.
ویژگیهای اندروید
– اندروید تمامی تکنولوژیهای اتصال (Connectivity) شامل GSM/EDGE, CDMA, EV-DO, UMTS, بلوتوث و وای فای را پشتیبانی میکند.
– اندروید از فرمتهای مختلف فایلهای مالتی مدیا مثل MPEG-4, H.264, MP3, AAC, AMR, JPEG, PNG, GIF پشتیبانی میکند.
– اندروید برای ارسال پیغامهای متنی یا همان اس ام اس (SMS) از فرمهای SMS, MMS و XMPP پشتیبانی میکند.
– مرورگر موجود در اندروید بر اساس فریم ورک اوپن سورس WebKit توسعه یافتهاست.
– اندروید برای ذخیره دادهها و مدیریت بانکهای اطلاعاتی سبک از نرمافزار SQLite استفاده میکند.
– تمام برنامههای اندروید به زبان جاوا نوشته میشوند. برای اجرای برنامههای جاوایی روی این سیستم عامل، کدهای جاوا به کدهای Dalvik تبدیل میشوند و سپس روی ماشین مجازی جاوایی (Dalvik Virtual Machine) اجرا میشوند.
– اندروید از سختافزارهای مختلف همچون GPS و دوربینهای متنوع پشتیبانی میکند.
– تصاویر و فایلهای گرافیکی بوسیله OpenGL پردازش میشوند که کیفیت بالاتری خواهند داشت.
رابطه اندروید و جاوا
نرمافزارهای جانبی اندرویدی با استفاده از زبان جاوا نوشته میشوند و برای ارتباط با لایههای زیرین سیستم عامل میتوانند از کتابخانههای جاوایی اندروید استفاده کنند. بخش رابط کاربری سیستم عامل اندروید و همچنین بسیاری از برنامههای اندروید نیز با جاوا نوشته شدهاند. اما این سیستم عامل، Java Virtual Machine ندارد. برای اجرای برنامههای جاوایی روی این سیستم عامل، کدهای جاوا به کدهای Dalvik تبدیل میشوند و سپس روی Dalvik Vitrual Machine اجرا میشوند. دالویک یک ماشین مجازی جاوایی است که برای سیستم عامل اندروید بهینه شده تا هم RAM و هم CPU و هم باتری کمتری مصرف کند. برنامههای جاوایی معمولی هم که روی گوشیهای دیگر اجرا میشوند با استفاده از نرمافزارهای شبیهساز ماشین مجازی جاوا مانند j2ME MIDP Runner روی این سیستم عامل قابل اجرا هستند.
ART (آرت)
آرت، ران تایم جدید اندروید می باشد که جایگزین دالویک شده است. شرکت گوگل برای اولین بار در اندروید ۴٫۴ آرت را در کنار دالویک قرار داد و کاربران میتوانستند با مراجعه به تنظیمات آن را فعال کنند.
فرمت فایلهای پشتیبانی شده
اندروید در حالت پیشفرض فایلهای mp3, aac , ogg , amr , midi , mpeg4 , wav , bmp , gif , png , jpg را پشتیبانی میکند. اندروید Adobe Flash را نیز پخش میکند و میتواند فایلهای GIF متحرک را با حرکت پخش کند. برای پخش فایلهای جریان دار مانند صوت و ویدئو نیز میتوانید از تگ ویدئو HTML5 و همچنین تکنولوژی Adobe Flash Streaming استفاده کنید. در نسخههای جدید اندروید، موتور جاوا اسکریپت مرورگر کروم که سرعت بسیار بالایی در اجرای کدهای جاوا اسکریپت دارد به مرورگر اندروید متصل شدهاست. (در ضمن مرورگر اندروید کدهای HTML5 را پشتیبانی میکند).
تاریخچه نسخههای اندروید
نسخه | نام نسخه | نام فارسی | سال انتشار |
۱٫۰ | Alpha | آلفا | ۲۰۰۸ |
۱٫۱ | Beta | بتا | ۲۰۰۹ |
۱٫۵ | CupCake | کیک فنجانی | ۲۰۰۹ |
۱٫۶ | Donut | دونات | ۲۰۰۹ |
۲٫۰ – ۲٫۱ | Eclair | نان خامه ای | ۲۰۰۹ |
۲٫۲ | Froyo | ماست یخ زده | ۲۰۱۰ |
۲٫۳ | Gingerbread | نان زنجبیلی | ۲۰۱۰ |
۳٫۰ – ۳٫۱ – ۳٫۲ | Honeycomb | کندوی عسل | ۲۰۱۱ |
۴٫۰ | Ice Cream Sandwich | بستنی حصیری | ۲۰۱۱ |
۴٫۱ – ۴٫۲ | Jelly Bean | آبنبات ژله ای | ۲۰۱۲ |
۴٫۳ | Jelly Bean | آبنبات ژله ای | ۲۰۱۳ |
۴٫۴ | KitKat | کیت کت | ۲۰۱۳ |
۵٫۰ | Lollipop | آبنبات چوبی | ۲۰۱۴ |
۶٫۰ – ۶٫۰٫۱ | Marshmallow | مارشمالو | ۲۰۱۵ |
۷٫۰ – ۷٫۱٫۲ | Nougat | ناگت (نوقا) | ۲۰۱۶ |
برای مشاهده جزئیات بیشتر و Level API ها به ویکی پدیا مراجعه کنید.
ماشین مجازی دالویک (یا آرت) چیست ؟
برخی زبان های برنامه نویسی Native هستند. یعنی این زبانها پس از کامپایل شدن برنامه، مستقیم به زبان ماشین تبدیل می شوند. اما زبان جاوا برای اجرا روی سخت افزار نیاز به یک واسط دارد که کدهای جاوا را به زبان قابل فهم برای ماشین ترجمه کند.
از نسخه ۱٫۰ اندروید تا قبل از نسخه ۴٫۴ ، ماشین مجازی Dalvik این وظیفه را به عهده داشت که از نسخه ۴٫۴ به بعد، ماشین ART در کنار دالویک قرار گرفت.
تفاوت دالویک و آرت در این است که در دالویک، با هر بار اجرای اپلیکیشن، کدهای جاوا به زبان ماشین ترجمه می شود اما در آرت فقط یک بار این عمل صورت میگیرد که باعث افزایش سرعت اجرای اپلیکیشن در مراتب بعدی می شود.
زبان برنامه نویسی اندروید
زبان اصلی برای برنامه نویسی اپلیکیشن های اندروید که توسط گوگل پشتیبانی می شود، زبان جاوا می باشد. علت انتخاب این زبان از جانب گوگل، قدرتمند بودن آن است. طبق آماری که به تازگی منتشر شد، جاوا برای چندمین بار و به صورت متوالی از سال ۲۰۰۹ به عنوان پرکاربردترین زبان برنامه نویسی دنیا شناخته شده است.
با زبانهایی مانند C ، Basic ، HTML5 هم می توان اپلیکیشن اندروید ساخت اما به دلایلی استفاده از این زبانها در خصوص اندروید توصیه نمی شود :
– گوگل به صورت رسمی از جاوا پشتیبانی کرده و دائما محیط برنامه نویسی مخصوص به خود را بروزرسانی می کند
– بیشترین منابع آموزشی، نمونه کدها و کتابخانه های اندروید، مربوط به زبان جاوا است.همچنین با توجه به اینکه اکثر برنامه نویسان اندروید از زبان جاوا استفاده می کنند، در مواقعی که در حین توسعه اپلیکیشن خود به مشکلی برخورد کردید، به سادگی می توانید با جستجو در گوگل و تالارهای گفتگوی فارسی زبان و غیر فارسی زبان و یا مطرح نمودن مشکل خود در وب سایتهایی مانند stackoverflow.com ، به جواب برسید.
بهینه ترین اپلیکیشن برای اندروید، اپلیکیشنی است که به زبان جاوا نوشته شده باشد.
محیط برنامه نویسی اندروید
در ابتدا گوگل محیط Eclipse را برای توسعه اپلیکیشن های اندروید معرفی و پشتیبانی می کرد و در عین حال بر روی محیط اختصاصی خود که Android Studio نام دارد و بر پایه محیط IntelliJ IDEA بنا شده کار کرد تا اینکه اکثر باگهای آن رفع شد و با انتشار نسخه پایدار آن، پشتیبانی خود را بر روی اندروید استودیو متمرکز نمود و برنامه نویسان را به مهاجرت از اکلیپس به این محیط جدید توصیه نمود.
پیش نیاز برنامه نویسی
در توسعه اپلیکیشن های اندروید با دو زبان Java و XML سروکار داریم که می توانید با جستجو در اینترنت و یا دریافت فایل های آموزشی معرفی شده در فصل اول با زبان جاوا آشنا شوید. با زبان XML در ادامه آموزشها آشنا خواهید شد.
سیستم عامل اندورید که توسط شرکت گوگل توسعه پیدا کرده و ارائه شده است را می توان معروف ترین و پرکاربردترین سیستم عامل ارائه شده برای گوشی های هوشمند دانست.
اندروید رابط کاربری است که بر روی هسته سیستم عامل لینوکس ارائه شده است و به صورت رایگان در اختیار کاربران قرار می گیرد و کاربران بابت استفاده از سیستم عامل اندروید، هزینه ای پرداخت نمی کنند. سیستم عامل اندروید، توانست جای مناسبی را بین کاربران به خود اختصاص دهد و دلیل آن هم:
۱٫ رایگان بودن
۲٫ استفاده توسط اکثر تولید کنندگان
۳٫ ارائه ابزارهای مناسب
۴٫ پشتیبانی و ارائه نسخه ها جدید
۵٫ وجود ابزارها و برنامه های رایگان فراوان
۶٫ و ….
یکی دیگر از دلایلی که باعث شد تا کاربران بسیاری به ویژه برنامه نویسان به آن علاقه مند شوند، توسعه آسان این سیستم عامل بود. نرم افزارهای جانبی سیستم عامل اندروید با استفاده از جاوا پیاده سازی شده اند که باعث می شود تا به منظور انجام بسیاری از امور و ارائه ابزارها و برنامه ها، از زبان جاوا استفاده کرد.
از جمله امکاناتی که سیستم عامل اندروید آن ها را پشتیبانی می کند، می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
۱٫ پشتیبانی از تکنولوژی های اتصال مانند GSM/EDGE, CDMA, EV-DO, UMTS
۲٫ پشتیبانی از فرمت های مختلف فایل های تصویری MPEG-4, H.۲۶۴, MP3, AAC, AMR, JPEG, PNG, GIF
۳٫ پشتیبانی از SMS و MMS و XMPP
۴٫ پشتیبانی از فریم و رک متن باز WebKit
۵٫ پشتیبانی از پایگاه داده SQLite
در این دوره آموزشی، هدف کار کردن با خود سیستم عامل اندروید و بررسی امکانات سیستم عامل و نحوه کار کردن با این سیستم عامل قدرتمند است.
فهرست سرفصل ها و رئوس مطالب مطرح شده در این مجموعه آموزشی، در ادامه آمده است:
- درس یکم: شروع به کار با اندروید
- آشنایی با رابط کاربری
- انجام دادن تنظیمات اولیه
- برقراری ارتباط با شبکه بی سیم
- اتصال به مارکت های دریافت نرم افزار
- جستجوی برنامه های Interface و Launch
- درس دوم: سفارشی تلفن یا تبلت
- آشنایی با بخش تنظیمات و نحوه دسترسی به آن
- انتخاب Notification ها و اعلان ها
- تنظیمات صدا و صوت
- تنظیم میزان روشنایی صفحه نمایش
- تنظیمات دسترسی موقعیت مکانی یا GPS
- رمز گذاری بر روی تبلت یا تلفن
- فعال کردن قابلیت PIN
- سفارشی سازی صفحه Home
- فعال کردن صفحه قفل گذاری یا Lock Screen و شخصی سازی
- تنظیم و استفاده از قابلیت Daydream
- نصب کردن گواهی نامه ها یا Certificates
- حالت چندکاربره
- درس سوم: تنظیمات متن و صفحه کلید
- استفاده از صفحه کلید نمایشی
- ویرایش متن و استفاده از دستورات Cut, Copy, Paste
- استفاده از قابلیت Voice Action
- املای متن درون برنامه ها
- جمع آوری اطلاعات با Voice Search
- درس چهارم: تنظیم حساب های کاربری جوامع مجازی
- تنظیم حساب کاربری Gmail
- تنظیمات نرم افزار Gmail
- افزودن پست های الکترونیک دیگر
- برقراری ارتباط با سرور
- تنظیم امضاها
- تنظیم حساب کاربری پیش فرض
- استفاده از priority inbox
- استفاده از پاسخ های سریع
- تنظیم همگام سازی
- وارد کردن مخاطبین به برنامه
- درس پنجم: شبکه و ارتباطات
- اتصال به Wi-Fi
- کار با بلوتوث
- وصل شدن و به سایر دستگاه ها از طریق بلوتوث
- کنترل داده تبادل شده و data Roamming
- اتصال به شبکه VPN
- کار با ابزار Tethering
- راه اندازی ویژگی Portable Hotspot
- مدیریت شبکه های وایرلس
- متصل شده به Wi-Fi Hotspots
- کار با NFC
- درس ششم: تماس و ارسال پیام
- برقراری تماس تلفنی
- برقراری تماس کنفرانسی
- برقراری ارتباط با Call Logs و Frequently Called
- ارسال و دریافت پیام
- مدیریت پیام ها
- استفاده از تماس تصویری Hangouts
- نصب Skype و استفاده
- برقراری تماس ویدیویی با استفاده Skype
- درس هفتم: کار با مارکت ها
- اجرای برنامه ها
- نصب برنامه ها از طریق Google Play
- آشنایی با چند مارکت
- به روزرسانی برنامه ها
- حذف برنامه ها
- نصب برنامه از طریق حافظه داخلی
- تنظیمات امنیتی
- درس هشتم: مرور وب و Email
- مرور کردن صفحات وب
- استفاده از Bookmark ها و Most Visited ها
- ایجاد BookMark برای صفحات وب
- پیکربندی موتور جستجوی پیش فرض
- تکمیل کردن فرم ها با استفاده از Auto Fill
- تنظیمات امنیتی
- مشاهده پیام های الکترونیکی و اتصال به E-mail
- ارسال پیام جدید
- Reply و Forward کردن پیام
- مشاهده و دانلود فایل های پیوست به ایمیل ها
- درس نهم: استفاده از دوربین و تهیه عکس و فیلم
- تهیه فیلم و تصویر با استفاده از برنامه پیش فرض اندروید
- استفاده از Focus دستی و زوم
- استفاده از قابلیت های Flash و HDR
- تهیه تصاویر پانوراما
- تنظیمات دوربین
- فیلم برداری
- به اشتراک گذاری فیلم و عکس
- میکس کردن تصاویر تهیه شده توسط خود گوشی
- درس دهم: استفاده از نقشه ها و Google Earth
- جستجوی موقعیت مکانی با برنامه Maps
- پیدا کردن مسیرها با برنامه Maps
- نمایش دادن لایه های متفاوت در Maps
- ایجاد یک نقشه آفلاین
- کار با Google Earth
- درس یازدهم: تاریخ و زمان
- تنظیم تاریخ و زمان
- استفاده از Stopwatch و Timer
- تنظیم کردن برنامه Clock با چندین شهر
- آشنایی با برنامه های مفید در این بخش
- درس دوازدهم: مشکلات احتمالی و برطرف کردن
- بستن برنامه ای که در زمان اجرا متوقف شده است.
- به روزرسانی نرم افزارها
- به روزرسانی سیستم عامل
- توسعه دادن زمان اجرای باطری
- بررسی حافظه آزاد و حذف فایل های غیر ضروری
- تهیه نسخه پشتیبان از فایل ها
- تهیه نسخه پشتیبان از مخاطبین
- بازیابی کردن فایل پشتیبان
- بازیابی تنظیمات کارخانه
- درس سیزدهم: آشنایی با برنامه های کاربردی